Căn bếp nhỏ – Thế giới dành riêng cho mẹ và con gái

Căn bếp có thể ngày càng hiện đại, thông minh, nhưng những phút giây của mẹ và con gái trong bếp có lẽ vẫn như thế,  luôn ấm áp, quấn quýt như thời còn dùng bếp than, bếp dầu.

Đứng trong gian bếp rộng lấp lánh ánh đèn, nhìn đôi mắt của cô bé con rạng rỡ trước những chiếc bánh xinh xinh dần thành hình, chị Hoa bỗng nhớ về ngày ấy của mẹ và chị.  Năm tháng ấy biết bao khó khăn, vẫn luôn là những kỷ niệm ấm áp trong quãng đời tuổi thơ của chị Hoa.

Những năm cuối thập niên 80

Mẹ và con gái cùng nấu ăn là khoảng thời gian gắn kết tuyệt vời nhất
(Ảnh: Istock)

Ngày ấy, ngoại của bé Bon, mẹ của chị, đã chỉ con gái những bước đầu tiên của việc nấu ăn ở một gian bếp thênh thang. Đó là vì bếp được đặt ngoài nhà, ở hành lang khu tập thể cũ kỹ nhuốm màu vàng của nắng.

Ngày đó, những bước đầu tiên ấy không phải là nhặt rau, thái thịt, mà là làm thế nào để nhóm lò bếp than với một chút giấy và củi để khói không bốc mù mịt và than đượm trong lò. Là cách bịt lò, cời than đúng lúc để điều khiển nhiệt độ một cách thủ công mà cũng không kém phần hiệu quả.

Chị Hoa lúc bấy giờ mới vừa hết lớp 1, bắt đầu học cách phụ mẹ nấu cơm, trông em.

Rồi mẹ cầm bàn tay xinh xinh của con gái, hướng dẫn con tước từng cọng bí, nhặt từng mớ rau, chỉ con cách sơ chế nguyên liệu, không được lãng phí bất cứ phần nguyên liệu thức ăn nào.

Thời cả xã hội còn rất nhiều khó khăn ấy, mẹ dạy chị cách đánh trứng, thêm vài cọng hành hoa, vét một xíu xiu mỡ, rán lên thơm lừng cả hành lang khu tập thể. Rồi phần trứng rán vàng ươm hấp dẫn đó, mẹ dành cả cho 2 chị em.

Đầu những năm 90, nhiều gia đình chuyển sang dùng bếp dầu. Sang hơn chút có bếp điện dây mayso. Lần nào mẹ cũng dành nhiều thời gian để dạy chị cách dùng bếp, đứng quan sát thật lâu để chắc chắn con gái không bất cẩn bị bỏng.

Từ nhỏ, chị Hoa đã thích nấu ăn, nên thời gian của mẹ và con gái phần nhiều là ở bếp. Cứ rủ rỉ rủ rì như vậy, mẹ chỉ chị cách kho cá cho chắc thịt, rang thịt cháy cạnh cho thơm, làm sao để gạch cua nổi lên trong nồi canh thơm mát cho ngày hè.

Những năm tháng đó, mọi thứ đều đơn giản một cách kỳ lạ. Mẹ cũng mày mò làm bánh bông lan. Dụng cụ đánh trứng là chiếc đũa gỗ đã được bố biến tấu. Một phần cây đũa, chỉ khoảng 2cm, được cắt ra, rồi buộc vào đầu đũa. Đơn giản vậy mà trứng cũng bông. Bánh nướng trên chảo cũng nở phồng, thơm phức. Chị cứ chạy qua chạy lại hít hà, hỏi mẹ xem bánh được chưa. Hương thơm đó, chị Hoa mãi mãi ghi nhớ trong lòng, dù sau này, có ăn thêm bao nhiêu loại bánh ngon, chị thấy cũng không thơm bằng chiếc bánh tuổi thơ.

Rồi cuộc sống khấm khá hơn. Nhà có thêm chiếc máy xay sinh tố, được mẹ nâng niu như một món đồ quý. Chị được mẹ mua cho chiếc phới đánh bông. Dù vẫn thủ công thôi, nhưng đỡ cực hơn dùng đũa nhiều.

Mẹ và con gái cùng nhau làm bánh. (Ảnh: Istock)

Cô bé Hoa 6 tuổi ngày vừa trông em vừa quạt lò nhóm than, giờ đã là một thiếu nữ có thể tự nấu cả một bữa cơm giúp mẹ. Và dù bận cách mấy, mẹ cũng dành thời gian để nấu ăn cùng con gái. Những câu chuyện nho nhỏ, những vui buồn tuổi mới lớn, chị Hoa hay kể cho mẹ trong khoảng thời gian đó. Không hiểu sao, những lúc cùng mẹ nấu ăn, chị thấy mọi thứ trở nên dễ sẻ chia hơn. Nghĩ lại ngày xưa, mới thấy bây giờ, thời gian mẹ và con gái tâm sự cùng nhau dường như quá ít.

Cuối những năm 90, chị Hoa có cơ hội đi du học tại Đức. Mẹ nói: “Mẹ chẳng lo gì cả, vì con gái mẹ có thể tự nấu ăn, tự chăm lo bản thân. Chỉ lo con mải học, mải làm mà quên chăm lo cho bản thân mình”.

Những ngày ổn định cuộc sống sinh viên ở Berlin, cô gái trẻ chỉ ước có thể xây cho mẹ một căn bếp tiện nghi như nơi xứ người vậy. Bếp phải là không gian được ưu tiên trong nhà, bếp ga âm xinh xắn, có tủ bếp, lò vi sóng, các hộp gia vị nhỏ xinh, các loại máy xay, máy đánh trứng… Nỗi nhớ nhà, nhớ mẹ của chị Hoa gắn liền với hình ảnh căn bếp ước mơ, lẫn trong khu bếp nhỏ thân thương ở nhà cùng những món ăn của mẹ.

Nhiều năm xa quê, món quà sinh viên nghèo mang về tặng mẹ là một bộ dao xịn, một cái nồi Đức, 1 cái chảo chống dính cùng một vài dụng cụ nhà bếp xinh xắn khác. Vì đó là những món đồ mà mẹ yêu thích.

Ngày ấy, những năm 2000, nhà nhà đã chuyển sang dùng bếp ga. Mọi thứ cũng tiện nghi hơn. Lò nướng, lò vi sóng, máy xay, máy ép… cũng không còn quá xa lạ. Chỉ là, thời gian mẹ cùng con gái cùng nấu ăn trong bếp đã giảm đi rất nhiều.

Đi làm, xây dựng sự nghiệp, lấy chồng, sinh con, rồi tiếp tục phấn đấu… chị Hoa thấy mình trưởng thành, vững chãi hơn. Còn mẹ, mái tóc đã bạc nhiều, gương mặt hằn những nếp nhăn, lưng còng đi một chút.

Mẹ vẫn thích nấu đồ ăn rồi đem đến cho con, cho cháu. Mẹ và chị vẫn nấu ăn hàng ngày, chỉ là hiếm khi có thể cùng nhau cuốn nem, rán đậu như trước, ngoại trừ những dịp giỗ tết ít ỏi trong năm.

Rồi hôm nay, ngày của Mẹ, năm 2022,  chị Hoa cùng con gái tham dự workshop của Thermomix – Mẹ cùng con gái làm bánh su kem. Cầm bàn tay bé bỏng của Bon – cô con gái thứ 2 mới 7 tuổi giúp bé phun kem làm vỏ bánh, chị Hoa chợt nhớ tới ngày chị từng đó tuổi, mẹ cũng từng cầm tay chị dạy cách đánh trứng sao cho bông xốp. Hơn 30 năm đã trôi qua kể từ ngày ấy, và cũng gần 15 năm kể từ khi chị ra riêng. Sống mũi chị chợt cay cay. Căn bếp lộ thiên ở hành lang nhà tập thể đã được thay thế bằng gian bếp rộng có cả đảo bếp. Bếp than nay đã nhường chỗ cho bếp từ. Mọi thứ thay đổi quá nhiều, nhưng  cảm giác tỉ tê trò chuyện cùng mẹ trong căn bếp vẫn luôn còn đó trong chị. Chỉ là đã quá lâu rồi, chị không cùng mẹ xuống bếp.

Tối nay, chị sẽ về nhà nấu cơm và ăn cơm cùng mẹ. Và không chỉ tối nay, mà còn nhiều lần khác nữa. Cuộc đời này, chỉ mong mẹ sống thật khỏe, thật lâu, cùng bên con đi suốt cuộc đời.

Năm xưa, cô sinh viên tốt nghiệp tặng mẹ bộ dao Đức, năm nay, mẹ và con có thể  cùng nhau khám phá thế giới ẩm thực và công nghệ bếp thông minh, cùng nhau nấu bữa cơm mà không phải chảy nước mắt vì quạt than như năm xưa nữa.

Cả cuộc đời này, chị Hoa biết ơn mẹ vì đã dành nhiều thời gian trong căn bếp cùng chị. Đó là quãng thời gian rất riêng của riêng mẹ và con gái, trở thành ký ức còn mãi trong trái tim của hai thế hệ. Chị và con gái, rồi cũng thành một “cặp đôi” như thế. Căn bếp có thể ngày càng hiện đại, thông minh, nhưng những phút giây của mẹ và con trong bếp có lẽ vẫn luôn ấm áp, quấn quýt không đổi thay.