món_chay

Xu thế ăn chay ngày càng được nhiều người lựa chọn, không đơn giản chỉ vì yếu tố tôn giáo, mà còn bởi chính sức khoẻ và vì một lối sống xanh, lành mạnh. Vậy, tại sao lối thực hành ẩm thực này lại được yêu thích, và ăn chay thế nào cho đúng để thực sự tốt cho sức khoẻ?

Thế nào là ăn chay

Ăn chay, hay còn gọi là ăn lạt, trai giới là một phương pháp ăn uống chỉ dùng các loại thực ăn có nguồn gốc từ thực vật, không sử dụng các thực phẩm có nguồn gốc từ động vật hay các sản phẩm tu được từ quá trình giết mổ. Thực đơn chính của người ăn chay thường là rau củ, các loại hạt, trái cây…

Ăn chay giúp cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần

Theo quan điểm của Phật giáo, có 2 hình thức là ăn chay trường và ăn chay kỳ.

Ăn chay kỳ: Là hình thức ăn chay theo khoảng thời gian nhất định trong tháng hoặc một số tháng nhất định trong năm mà người áp dụng có thể tự phát nguyện và thực hành trong khoảng thời gian mình đặt ra.

Ăn chay trường: Là hình thức ăn lạt kèo dài liên tục, mỗi ngày, mỗi bữa có thể đến suốt đời. Ở hình thức này, thực đơn của người thực hiện không áp dụng xen kẽ với các bữa ăn mặn, loại bỏ hoàn toàn các sản phẩm từ thịt và động vật.

Ngoài ra, ăn lạt còn có thể được chia thành 2 kiểu chay và thuần chay. Trong khi người ăn chay vẫn có thể sử dụng trứng, các chế phẩm từ sữa và mật ong thì người thuần chay không ăn những thứ kể trên, hay hiểu ngắn gọn là không ăn các món có sử dụng bất kỳ nguyên liệu nào có nguồn gốc từ động vật.

Vì sao ăn chay ngày càng được yêu thích?

Ngày càng nhiều người lựa chọn ăn chay.

Nhiều khảo sát, thống kê cho thấy lượng người ăn chay tại Việt Nam đang có xu hướng tăng lên. Cụ thể, số liệu từ báo Người Lao Động vào đầu năm 2023 cho thấy khoảng 10% dân số Việt Nam thường xuyên ăn chay. Điều này không chỉ bởi yếu tố tôn giáo, bởi các thực đơn bát buộc với những người có một số bệnh nhất định hay những người đang muốn giảm cân. Ngày càng nhiều người chọn xu thế ẩm thực này vì nhận thấy, đây chính là cách tạo dựng một nền tảng sức khỏe tốt với con người và hướng tới một lối sống xanh.

Một thời gian dài, trong nhịp sống gấp gáp, bận rộn, đồ ăn nhanh, đồ đóng hộp, các món chế biến sẵn là lựa chọn của không ít người. Dịch bệnh với những thay đổi chưa từng có khiến xã hội nhìn nhận lại về cách ứng xử của mình với chính sức khỏe, bản thân và môi trường.

Theo các công trình nghiên cứu khoa học từ góc độ dinh dưỡng, sinh lý, sức khỏe tâm thần… khẳng định ăn lạt giúp con người có sức khoẻ tốt hơn, những người có bệnh tim mạch, huyết áp… với chế độ ăn chay hợp lý có thể có tuổi thọ cao hơn so với người ăn thịt mang những loại bệnh tương tự.

Ăn chay cũng là một phần thực hành của lối sống tối giản, giảm bớt lòng tham, những ham muốn trong ăn uống và cuộc sống, nuôi dưỡng hạt giống yêu thương, tìm về sự an yên trong tâm hồn.

Không chỉ tại Việt Nam, ăn chay cũng đang là một trong những xu thế được yêu thích trên toàn thế giới. Có thể kể đến những lợi ích cụ thể như:

• Giảm nguy cơ béo phì: Người ăn chay sử dụng thức ăn từ thực vật, chứa ít chất béo, cung cấp năng lượng vừa đủ, không dẫn đến tình trạng tích trữ mỡ béo trong cơ thể.
• Giảm khả năng bị rối loạn tiêu hoá: Do ăn nhiều rau củ, trái cây chứa nhiều chất xơ, người ăn chay thường có hệ tiêu hoá hoạt động tốt, ít gặp tình trạng táo bón, đầy hơi, khó tiêu…
• Giảm nguy cơ bị đột quỵ: Do không ăn thịt, không hấp thụ vào cơ thể các cholesterol xấu, cơ thể không bị tích tụ chất béo, mỡ thừa, sự lưu thông máu được bảo đảm, góp phần giảm thiểu nguy cơ đột quỵ.
• Giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư: Thói quen ăn uống đã được chứng minh là có mối liên hệ chặt chẽ với sức khỏe. Các nghiên cứu cho thấy tỷ lệ mắc bệnh ung thư của người ăn thịt cao hơn so với ở người ăn chay, ăn nhiều rau trái hoặc các loại hạt.
• Giúp tâm hồn thư thái: Rất nhiều người thực hành thói quen ăn chay thừa nhận cách ăn này giúp họ giảm bớt những ham muốn cạnh tranh, ganh đua, tâm hồn thư thái, từ đó thấy cơ thể và tinh thần đều nhẹ nhõm hơn.
• Bảo vệ môi trường: Không ăn thịt động vật cũng là một cách gìn giữ sự cân bằng, bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên.

Ăn chay đúng cách

Nấu món chay đúng cách, ăn món chay đúng cách mới có thể giúp phát huy tối đa lợi ích của điều này.

Với tất cả những lợi ích trên, ăn chay nay đã trở thành cách ăn được nhiều người yêu thích. Tuy nhiên, để điều này phát huy được những hiệu quả thiết thực, người thực hành phải biết ăn chay đúng cách. Nếu không, rất có thể việc chỉ ăn toàn rau củ sẽ đem đến những lợi bất cập hại.

Rất nhiều người cho rằng chế độ thuần chay sẽ không cung cấp đủ dưỡng chất cho cơ thể. Thực tế, để ăn chay đúng cách, các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo các bữa ăn vẫn phải đảm bảo kết hợp 4 nhóm dinh dưỡng dưới dây:

• Vitamin và các khoáng chất, có trong các loại rau, củ, quả, trái cây…
• Chất đạm, có nhiều trong các loại đậu
• Chất béo thu được từ các loại hạt có dầu như mè, đậu nành, lạc, óc chó, hạnh nhân…
• Đường bột, có trong gạo, ngô, ngũ cốc…

Ngoài ra, lựa chọn ăn chay hay không còn phải tùy thuộc vào cơ địa, sức khỏe và nhiều yếu tố khác của mỗi cá nhân. Chọn cách ăn chay phù hợp với cách chế biến chuẩn chắc chắn sẽ đem đến những lợi ích không nhỏ cho sức khỏe thể chất và tâm lý, cũng như môi trường xung quanh.

Tác giả: Lê Như Quỳnh

Nhiều thiết bị nhà bếp giúp việc chế biến món chay dễ dàng hơn, trong đó, Thermomix được các chuyên gia, các đầu bếp và người dùng công nhận là thiết bị hoàn hảo giúp phát huy tối đa lợi ích của các món chay cũng như việc ăn chay.

Đã qua rồi cái thời khi nghĩ đến ăn chay, chỉ nghĩ đến vừng, lạc, đậu phụ. Cùng với sự phát triển của cuộc sống, các món chay giờ đây đóng một phần quan trọng trong văn hoá ẩm thực của nhiều vùng miền, quốc gia. Nghệ thuật nấu các món chay ngày càng được nâng cao với nhiều sáng tạo độc đáo. Nhiều thiết bị nhà bếp giúp việc chế biến món chay dễ dàng hơn, trong đó, Thermomix được các chuyên gia, các đầu bếp và người dùng công nhận là thiết bị hoàn hảo giúp phát huy tối đa lợi ích của các món chay cũng như việc ăn chay.

Chế biến món chay đòi hỏi nhiều thời gian và công sức không kém gì món mặn.

Thực tế, nấu món chay còn khó hơn món mặn, đòi hỏi phải giữ được hương vị thuần khiết của các nguyên liệu, nhưng cũng phải đủ đậm đà để kích thích vị giác. Quan trọng không kém giữ được chất dinh dưỡng trong các nguyên liệu có nguồn gốc thực vật, để đảm bảo người ăn không bị thiếu chất khi ăn chay kỳ hoặc chay trường. Tất cả những yếu tố trên đòi hỏi sự kiểm soát cực kỳ chuẩn xác về nhiệt độ, thời gian và tốc độ đảo khuấy. Sự có mặt của Thermomix trong gian bếp giống như có sự giúp sức của một đầu bếp lành nghề, đáp ứng được những yếu tố cơ bản nhất trong việc nấu món chay.

Cách chế biến phù hợp

Video hướng dẫn sử dụng Bộ hấp Varoma

Cách chế biến phổ biến nhất trong ẩm thực chay là luộc và hấp. Lợi thế của Thermomix là các món luộc và hấp, với sự hỗ trợ của chế độ Varoma. Bộ Varoma với giỏ, bình và nắp giúp các nguyên liệu được làm chín bằng hơi nước với mức nhiệt hoàn hảo, luôn cho kết quả chuẩn nhất nhờ có bộ công thức được cài đặt sẵn. Với Thermomix, sẽ không còn lo rau củ hay các nguyên liệu khác chưa chín kỹ, hay quá chín, để mất màu sắc vốn có hay giảm độ dinh dưỡng.

Ngoài ra, chế độ nấu tầng của Thermomix cho phép người dùng nấu nhiều món chay cùng một lúc, tiết kiệm nhiều thời gian, công sức.

Nâng cao trải nghiệm về ẩm thực chay

Thermomix chế biến nhiều món chay mới lạ

Không chỉ có thể xay muối vừng, muối lạc, hấp đậu, luộc rau… trong nháy mắt và đảm bảo chất lượng trăm lần như một, Thermomix còn giúp đem đến những trải nghiệm đặc sắc hơn trong thế giới đồ chay, thay đổi cách nhìn của nhiều người, cho rằng “ăn lạt” thì nhạt nhẽo.

• Chế biến các món sốt chay: Với lưỡi dao sắc bén, chức năng xay nhiều tốc độ, Thermomix cho ra đời những món sốt sánh quyện, giúp đa dạng hoá và tăng hương vị cho các món chay khác, có thể dùng chấm rau củ, các món cuốn, trộn salad và nhiều cách kết hợp khác. Có thể kể đến các món như sốt Mayonaise chay, bơ hạt điều, sốt táo…

Chef Hải Anh, một người thực hành theo chế độ ăn thực dưỡng chia sẻ nhờ có Thermomix, chị đã làm được món bơ vừng đen mà trước đó từng nhiều lần thất bại vì những hạt vừng nhỏ xíu khiến máy xay phải đứng im, mòn mô tơ. Với lưỡi dao sắc bén, chế độ xay ưu việt cùng chế độ “turbo” lốc xoáy, Thermomix giúp làm ra món bơ vừng trong nháy mắt, món bơ vừng mịn màng, ngậy béo, mượt mà chỉ trong chưa đầy một phút.

• Chế biến các loại sữa hạt: Sữa hạt không chỉ ngon miệng, mà còn chứa rất nhiều chất dinh dưỡng, bao gồm chất đạm và chất béo tốt cho cơ thể, thay thế các chế phẩm từ sữa. Thermomix có đủ combo giúp chế biến sữa hạt, từ khâu làm chín với chế độ kiểm soát nhiệt hoàn hảo, đến chế độ xay mịn không cần phải lọc lại cùng khâu tự làm sạch, giúp việc làm sữa hạt trở nên đơn giản hơn bao giờ hết.
• Các món chay giả mặn: Khi ăn chay không còn giới hạn ở muối vừng, đậu hấp; người ăn chay có thể làm phong phú bữa ăn với những trải nghiệm phong phú không kém gì các món mặn. Thermomix có thể nâng tầm các món lạt với hàng loạt các món như giò thủ chay, bún riêu, đã, đậu xào cần tỏi… Có thể nói Thermomix có thể nấu ra những phiên bản chay của các món mặn một cách nhanh chóng, sáng tạo và đảm bảo ngon miệng.

Đưa trải nghiệm ăn chay từ nhà hàng về không gian bếp gia đình

Thermomix giúp đem đến trải nghiệm có 1-0-2 về thế giới các món chay.

Nhiều người vẫn quan niệm, muốn ăn chay ngon thì phải ra nhà hàng, tìm đến những nơi chuyên nấu cơm, cỗ chay. Nhưng nay, nhờ có sự hỗ trợ của Thermomix, các món chay hoàn toàn có thẻ tự nấu tại nhà với chất lượng không thua kém các chuyên gia ẩm thực trong lĩnh vực này.

Hệ sinh thái Cookidoo và Modern Cook cung cấp hàng nghìn các công thức món chay theo nhiều phong cách khác nhau, đem đến một thế giới món chay phong phú hơn bao giờ hết, từ các loại nước uống, món khai vị, món chính cho đến đồ tráng miệng.

Vào những ngày rằm, cúng, giỗ hay lễ Vu Lan sắp tới, người dùng hoàn toàn có thể theo hướng dẫn mà các công thức cung cấp, tự hoàn thành một mâm cỗ chay dâng lên ông bà, tổ tiên tỏ lòng thành kính mà không cần phải đặt cỗ bên ngoài.

Tiết kiệm chi phí

Không ít người thừa nhận, ăn chay, đặc biệt là ăn ngon còn tốn kém hơn ăn mặn, vì nhiều người thường lựa chọn đến các nhà hàng cao cấp để thưởng thức món chay. Trong các bữa cơm hàng ngày, nhiều người ăn chay trường thường hay mua các món chế biến sẵn, các món chay đông lạnh để nấu, vì không phải ai cũng biết chế biến đồ chay.

Sự hiện diện của Thermomix lúc này giúp người có nhu cầu, ngay cả khi không rành chuyện bếp núc, cũng có thể tự chế biến các món chay, từ đơn giản đến cầu kỳ. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn góp phần đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, hướng đến chế độ ăn thực sự khoa học và lành mạnh.

Ngày nay, ẩm thực chay đã phát triển lên một tầm cao mới và do đó, các thiết bị nhà bếp phục vụ cho lối chế biến này cũng ngày một hiện đại, tiện ích hơn. Trong đó, Thermomix là robot nấu ăn tích hợp chức năng của hơn 30 loại máy móc, chính là sự lựa chọn tối ưu cho những ai muốn có trải nghiệm trọn vẹn với ẩm thực chay, dù là thưởng thức trong một bữa ăn hay thực hành trọn cuộc đời.

Tác giả: Lê Như Quỳnh